Polikistik over sendromu sadece üreme sistemini değil aynı zamanda vücudun genel işleyişini de etkileyen bir durumdur. Hormonal dengesizliklere bağlı olarak ortaya çıkan bu sendromda yumurtalıklarda çok sayıda kist oluşabilmektedir. Bu yumurtlamayı olumsuz etkiler. Yani PKOS kadınların yaşam kalitesini hem fiziksel hem de psikolojik olarak düşürebilmektedir.
Polikistik over sendromu (PCOS) nedir?
Polikistik over sendromu üreme çağındaki kadınlarda sıklıkla görülen hormonal bir bozukluktur. Vücuttaki kadınlık hormonu östrojen ile erkeklik hormonu androjen arasındaki dengesizlik nedeniyle oluşur. Bu durum yumurtalıklarda çok sayıda küçük kistin oluşmasına ve düzensiz yumurtlamaya neden olabilir.
PKOS sadece jinekolojik bir sorun değil aynı zamanda metabolik bir sendrom olarak kabul edilmektedir. Çünkü insülin direnci, kilo alma, ciltte sivilce ve kıllanmada artış gibi belirtiler bu sendromla yakından ilişkilidir.
PCOS’un belirtileri nelerdir?
PKOS belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı kadınlarda belirtiler hafif olsa da bazılarında daha belirgin olabilir. Genellikle hormonal dengesizliklere bağlı olarak gelişen bu belirtiler hem fiziksel hem de duygusal düzeyde etkileyicidir. PCOS’un en sık görülen belirtileri şunlardır:
- adet düzensizlikleri,
- Artan androjen seviyesi,
- kilo alımı,
- Yüksek LH ve FSH seviyeleri,
- aşırı saç büyümesi,
- Yumurtlama sorunları,
- olağandışı kanama,
- Çocuk sahibi olamama
- saç dökülmesi,
- yağlı cilt,
- insülin direnci,
- Duygusal değişiklikler.
Bu belirtilerden bir veya birkaçı gözlemlendiğinde mutlaka bir uzmana başvurmak gerekir. Erken tanı bu sendromun uzun vadeli etkilerinin azaltılmasında önemli rol oynamaktadır.
PKOS nasıl tedavi edilir?
PKOS tedavisi kadının yaşına ve belirtilerine göre değişiklik gösterebilir. Bu sendromun kesin bir tedavisi olmasa da semptomları kontrol altına almak ve hormonal dengeyi korumak mümkündür.
PKOS tedavisinde ilk adım yaşam tarzı değişiklikleri yapmaktır. Düzenli fiziksel aktivite ve düzenli, dengeli beslenme ideal kilonun korunmasına yardımcı olur. Özellikle fazla kilolardan kurtulmak hormonal dengeyi iyileştirir ve adet düzeninin yeniden sağlanmasına katkıda bulunur.
Polikistik over sendromunun medikal tedavisinde doktor kontrolünde bazı ilaçlar kullanılır. Doğum kontrol hapı hormon düzeylerini düzenleyerek adet döngüsünün dengelenmesine yardımcı olur. İnsülin direnci olan hastalarda kan şekerini düzenleyen ilaçlar tercih edilir. Gebelik planlayan kadınlarda yumurtlamayı destekleyen ilaçlar da tedaviye dahil edilebilir.