Alerjiler yaşam kalitenizi olumsuz yönde etkileyen ancak uygun yönetimle kontrol altına alınabilen bozukluklardır. Alerjinin nedenlerini ve belirtilerini bilmek, alerjisi olan kişilerin hayatlarını daha sağlıklı ve rahat yaşamalarını sağlar. Bu nedenle alerji konusunda bilinçli olmak ve gerekli önlemleri almak büyük önem taşıyor.
Alerji nedir?
Alerji, bağışıklık sisteminin bazı maddelere aşırı tepki vermesi nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. Bu maddelere alerjen denir ve polen, hayvan tüyü, toz akarları, bazı gıdalar ve kimyasallar gibi çeşitli kaynaklardan gelebilir. Alerjik reaksiyonlar hafif kaşıntıdan şiddetli anafilaktik şoka kadar değişebilir ve semptomlar arasında burun akıntısı, hapşırma, gözlerde sulanma, döküntü ve şişlik bulunur.
Alerjinin belirtileri nelerdir?
Alerji belirtileri kişiden kişiye ve alerjinin türüne göre değişiklik gösterebilir. Alerji nasıl anlaşılır sorusunun cevabı şu şekildedir:
- burun akıntısı
- burun tıkanıklığı
- Sürekli hapşırma
- Burun ve boğazda kaşıntı
- gözlerin kızarıklığı
- gözler yaşlarla dolu
- kaşınan gözler
- Gözlerin şişmesi ve tahrişi
- Enkaz
- Kaşıntı
- kırmızılık
- Deri döküntüsü veya kabarcıklar (kurdeşen)
- Hırıltı veya zor nefes alma
- Göğüste sıkışma hissi
- Öksürük
- Mide bulantısı
- Kusmak
- Karın ağrısı
- İshal
- solunum zorlukları
- Boğazda sıkışma hissi
- düşük kan basıncı
- Bilinç kaybı
Alerjiniz olduğunu nasıl anlayacağınız kişiden kişiye değişir. Alerjik reaksiyonların şiddeti, kişinin alerjenle temas süresi, alerjenin miktarı, kişinin genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişebilmektedir.
Alerjiye ne iyi gelir?
Alerjiler, bağışıklık sisteminin belirli maddelere aşırı tepki vermesi nedeniyle ortaya çıkan bir dizi sağlık sorunudur. Alerjileri hafifletmek için şunları yapabilirsiniz:
- Alerjiye neyin iyi geldiği konusunda en önemli nokta alerjenlerden uzak durmaktır. Mümkünse alerjik reaksiyonlara neden olan tetikleyicilerden kaçının. Bu, evinizi temiz tutmayı, evcil hayvan tüylerini minimumda tutmayı ve polen mevsiminde dışarı çıkarken maske takmayı içerebilir.
- Doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanın.
- Tuzlu su burun spreyi kullanmak, sıcak bir duş almak veya solunum yollarınızı açmak için buharı solumak gibi ev ilaçları da alerji semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Alerji semptomlarınız çok şiddetliyse, alerji aşısı veya enjeksiyonu yapılabilir.
- Çok su iç.
- Sigara içmekten kaçının.
En yaygın alerji türleri nelerdir?
En yaygın alerji türleri şunlardır:
- Gıda alerjisi (süt, yumurta, fındık, deniz ürünleri, soya ve buğday gibi belirli gıdalara karşı alerji)
- Solunum alerjileri (polen, toz akarları, küf ve hayvan tüyü gibi havadaki alerjenler)
- Cilt alerjileri (ilaçlar, böcek ısırıkları ve bazı kimyasal maddeler gibi maddelere maruz kalma)
- Böcek sokması alerjileri (Arı, yaban arısı ve yaban arısı sokması gibi böcek sokmalarına karşı alerjiler)
- İlaç alerjileri (penisilin ve antibiyotikler gibi bazı ilaçlara karşı alerji)
Alerji testleri nasıl yapılır?
Alerji testi hangi maddelere alerjinizin olduğunu belirlemek için yapılan bir testtir. Yaygın olarak kullanılan testler ve yöntemleri aşağıdaki gibidir:
- Deri prick testi (Çizilme testi): En sık kullanılan alerji testi türüdür. Alerjenden küçük miktarlarda ön kola veya sırta damlatılır ve iğneler yardımıyla deride delikler açılır. Cilde nüfuz eden alerjen damlacıkları vücutta alerjik reaksiyona neden olduğunda bölge şişer ve kaşınır.
- İntradermal test: Alerjenik damlalar doğrudan cilde uygulanır ve herhangi bir reaksiyon olup olmadığı kontrol edilir.
- Alan testi: Egzamaya neden olan alerjik maddeleri tespit etmek için sıklıkla kullanılır. Kimyasallar bir bant üzerine dökülür ve bu bant hastanın sırtına yapıştırılarak 2 gün bekletilir. Kızarık alanlar alerjen maddenin tespitine olanak sağlar.
- Kan Testi: Kanda alerjenlere karşı üretilen IgE antikorlarının düzeyleri ölçülür.